پاداش بلاک در ارز دیجیتال و تفاوت آن با کارمزد چیست؟

رمزارزهای غیرمتمرکز از فناوری بلاکچین برای تایید تراکنش ها و ایجاد امنیت شبکه استفاده می کنند. در این نوع بلاک چین ها نیاز به اشخاصی به عنوان اعتبارسنج برای مشارکت در ایجاد بلاک های تراکنش خواهیم داشت. تامین امنیت شبکه در الگوریتم های اثبات کار بر عهده ماینرهاست. آنها به وسیله قدرت سخت افزاری خود امنیت شبکه را تامین می کنند. تزوس به عنوان یک شبکه اثبات سهام ارزهای خود را به شبکه اختصاص داده و از این طریق به ایجاد بلاک و حفظ امنیت شبکه کمک می کند. ترغیب و تشویق افراد برای شرکت در فرآیند استخراج و سهام گذاری با در نظر گرفتن پاداش صورت می گیرد که به آن "پاداش بلاک" می گویند. در ادامه می خواهیم با مفهوم پاداش بلاک در ارزهای اثبات کار و اثبات سهام آشنا شویم.

پاداش بلاک در رمزارزهای اثبات کار

الگوریتم اثبات کار یا ماینینگ روشی است که ماینرها قدرت پردازش سخت افزارهای خود را در اختیار شبکه قرار داده و برای پردازش و حل معادلات ریاضی تلاش کنند. بنابراین برای حمله به این بلاکچین مهاجم باید دارای قدرت پردازشی بیشتر از دیگر ماینرها باشد. از آنجا که تعداد ماینرهای شبکه زیاد است این کار بسیار سخت است و هزینه زیادی در بر دارد.

الگوریتم اثبات کار مکانیزمی است که برای برخی از بزرگ ترین رمزارزها مورد استفاده قرار گرفته است. از جمله این ارزها می توان بیت کوین، بیت کوین کش، مونرو، دش، اتریوم و لایت کوین را نام برد.

با توجه به قدرت پردازش بالای شبکه بیت کوین برای حمله به بلاکچین بیت کوین به قدرتی بیش از قدرت شبکه بیت کوین نیاز خواهیم داشت.

بیشتر بخوانید: الگوریتم اثبات کار چیست؟

پاداش بلاک در بلاکچین بیت کوین

در شبکه بیت کوین هر بلاک به ازای هر ده دقیقه تولید می گردد. پاداش بلاک در این شبکه مقدار بیت کوین متعلق به ماینرها به ازای هر بلاک است. هم اکنون میزان پاداش هر بلاکی که در بیت کوین تولید می گردد 6.25 واحد بیت کوین است. این میزان در اثر فرآیند هاوینگ که هر 4 سال یکبار رخ می دهد نصف می گردد. بنابراین در هاوینگ بعدی میزان پاداش هر بلاک بیت کوین معادل 3.125 واحد بیت کوین خواهد بود.

تایید و اضافه کردن بلاک ها به زنجیره در شبکه بیت کوین به میزان توان محاسباتی بالایی نیاز دارد. ماینرهای مشارکت کننده در شبکه بیت کوین به منظور تامین این توان نیاز به صرف هزینه دارند. در این صورت لازم است برای پوشش این هزینه ها پاداشی به استخراج کنندگان داده شود. این کار منجر به ایجاد انگیزه برای انجام عملیات استخراج ماینرها در شبکه خواهد شد.

پروتکل بیت کوین به گونه ای نوشته شده است که اولین ماینری که توانست یک بلاک معتبر تولید کند پاداش خود را از بلاکچین دریافت نماید. پاداش دریافتی ماینرها در قبال هزینه های بالایی است که برای استخراج بلاک مصرف می کنند. در این صورت ماینر تعدادی بیت کوین به عنوان پاداش در کنار کارمزد تراکنش دریافت خواهد کرد.

بیشتر بخوانید: استخراج یا ماینینگ ارز دیجیتال چیست؟

مزیت های مهم پاداش بلاک برای شبکه بیت کوین

• ایجاد انگیزه برای حفظ امنیت شبکه توسط ماینرها
• ورود کلیه بیت کوین ها به چرخه بازار پس از گذشت چند سال در طی فرآیند پاداش دهی

تاریخچه کاهش پاداش بلاک بیت کوین

از آنجا که بیت کوین محدودیت عرضه تا 21 میلیون کوین را دارد به محض استخراج این 21 میلیون کوین هیچ بیت کوین جدیدی استخراج نخواهد شد. زمانی که تعداد بیت کوین های تولید شده به بالاترین حد خود رسید، میزان پاداش ماینرها کم شده و فقط کارمزد تراکنش خواهد شد.

این در حالی است که در اوایل ظهور بیت کوین میزان پاداش استخراج هر بلاک معادل 50 واحد بیت کوین بود. رویدادی که هر 4 سال یکبار میزان پاداش استخراج بلاک ها را نصف میکرد هاوینگ بیت کوین نام دارد که به ازای تولید هر 210 هزار بلاک تولید شده رخ می دهد. با توجه به مدت زمان تولید هر بلاک بیت کوین (هر 10 دقیقه یکبار) تولید 210 هزار بلاک تقریبا حدود 4 سال طول می کشد. با تنظیم نرخ سختی استخراج این مدت زمان ثابت باقی می ماند.

میزان پاداش بلاک در سال 2012 بر اثر اولین فرآیند هاوینگ نصف شده و از 50 واحد بیت کوین به 25 واحد رسید. در سال 2016 نیز هاوینگ بعدی رخ داد و طی آن پاداش بلاک به 12.5 واحد بیت کوین کاهش یافت. سومین رویداد هاوینگ در 11 مه 2020 اتفاق افتاد و میزان پاداش بلاک مجددا نصف گردید و به 6.25 واحد به ازای تولید هر بلاک بیت کوین رسید. بر این اساس پیش بینی می شود هاوینگ بعدی در سال 2024 رخ دهد و میزان پاداش بلاک به 3.125 واحد کاهش یابد. بر این اساس پس از 64 رویداد هاوینگ میزان پاداش بلاک در نهایت صفر می شود.

این اتفاق در واقع منجر به کاهش تدریجی تولید بیت کوین شده و از این طریق ارزش آن همانند طلا حفظ می گردد.

زیرا طلا نیز به دلیل ویژگی کمیاب بودن اش ارزش خود را حفظ نموده است. در صورتی که میزان بیت کوین های قابل تولید نامحدود بود، بیت کوین قادر به حفظ ارزش خود برای بلند مدت نبود.

پس می توان گفت تنظیم نرخ سختی استخراج با هدف حفظ ویژگی کمیاب بودن بیت کوین صورت می گیرد تا از این طریق ارزش این ارز دیجیتال کاهش پیدا نکند. در نظر بگیرید بیت کوین یا دیگر ارزها فقط تولید شده و به بازار وارد شوند بدون هیچ محدودیتی، در این صورت پس از مدتی دیگر ارزش خاصی نمی تواند داشته باشد. به همین خاطر در حال حاضر استخراج بیت کوین رقابتی شده است.

بیشتر بخوانید: هاوینگ بیت کوین چیست؟

دریافت پاداش در شبکه بیت کوین چگونه است؟

بلافاصله پس از ایجاد یک درخواست برای تراکنش بیت کوین در کیف پول، تراکنش مورد نظر به شبکه غیرمتمرکز بیت کوین ارسال می گردد. پس از آن ماینرها به رقابت برای تایید این تراکنش، افزودن بلاک و کسب پاداش می پردازند.

برای اینکه ماینرها قادر به دریافت پاداش باشند لازم است تراکنش های معتبر را درون بلاک هایی با حجم 1 مگابایت قرار دهند. پس از آن برای به دست آوردن جواب یک معادله ریاضی با هم رقابت می کنند. تنها با حدس اعداد قادر خواهند بود جواب معادله را به دست آورند.

همانند بیت کوین اتریوم نیز برای استخراج کوین های خود لازم است از یک روش ایجاد انگیزه استفاده کند. در شبکه اتریوم شخص استخراج کننده اگر قادر به استخراج شد در ازای آن دو اتر، تمام گس(gas) بلاک و یک پاداش اضافی به نام پاداش آنکل دریافت خواهد کرد.  اتریوم دارای یک سری تفاوت اساسی با بهترین ارزهای دیجیتال است. همچنین در آینده قرار است اتریوم 2.0 راه اندازی شده که در آن از مکانیزم اثبات سهام به جای اثبات کار(ماینینگ) استفاده می گردد.

پاداش بلاک در رمزارزهای اثبات سهام

روش اثبات کار در کنار مزایای فراوان، مشکلاتی را نیز به همراه دارد. مکانیزم اثبات سهام نیز به منظور ایجاد امنیت شبکه های بلاکچینی جایگزین اثبات کار شده است.

در این روش نیازی نیست مشارکت کنندگان هزینه های زیادی را صرف خرید سخت افزارهای قدرتمند برای استخراج کنند. آنها می توانند دارایی های خود را در اختیار شبکه قرار دهند. سپس شبکه بلاکچین به صورت تصادفی در زمان های مشخص امکان اعتبارسنجی بلاک بعدی را به یکی از مشارکت کنندگان می دهد. میزان پاداش دریافتی در این روش به میزان ارز اختصاص یافته به شبکه بستگی دارد.

در این شبکه مهاجم برای حمله لازم است مالک مقدار بیش از 50 درصد واحد از یک ارز باشد. بنابراین تهیه این میزان سرمایه کار سختی است. علاوه بر این حتی اگر کسی بتواند این میزان سرمایه را در اختیار داشته باشد به محض حمله به شبکه ارزش ارز به شدت کاهش یافته و بنابراین اولین شخص متضرر مهاجم است. در این صورت صلاحیت مشارکت یک اعتبارسنج در این روش وابسته به مقدار کوین های سهام گذاری شده آن است نه نرخ هشی که در اختیار شبکه قرار داده است. یعنی شانس کسی که میزان کوین بیشتری سهام گذاری کرده است برای انتخاب به عنوان اعتبارسنج بلاک بعدی بیشتر است.

از نمونه کوین هایی که از مکانیزم اثبات سهام برای اعتبارسنجی و تولید بلاک استفاده می کنند می توان کاردانو، بایننس کوین، تزوس، استلار و... را نام برد. اتریوم هم در ابتدا از الگوریتم اثبات کار استفاده می کرد اما در اتریوم 2.0 پروتکل خود را به اثبات سهام تغییر داده است.

بیشتر بخوانید: الگوریتم اثبات سهام چیست؟

پاداش و کارمزد در استخراج رمزارزها چه تفاوتی دارند؟

چیزی که ماینرها از شبکه دریافت می کنند فقط پاداش نیست. در واقع آنها علاوه بر پاداش تولید بلاک های جدید، از طرفین تراکنش ها کارمزد تایید آنها را دریافت خواهند کرد.

مثلا زمانی که شما مقدار بیت کوین از یک صرافی به کیف پول خود انتقال می دهید، شبکه به طور خودکار مقداری کارمزد از آن کم می کند. در این صورت مقدار بیت کوین واریز شده شما از مقدار بیت کوینی که خارج کرده اید کمتر است. این کارمزد متعلق به ماینرهاست. میزان کارمزد دریافتی با توجه به میزان شلوغی شبکه، نیاز یک کاربر برای انجام سریع تراکنش و ... متغیر است. در حالی که پاداش هر بلاک بیت کوین ثابت بوده و توسط پروتکل بیت کوین مشخص می گردد.

جمع بندی

با توجه به اینکه ارزهای دیجیتال دارای ماهیت غیرمتمرکز هستند به جای استفاده از نهاد های متمرکز نظیر بانک ها از اعتبارسنج های بلاکچین برای تایید تراکنش ها و حفظ امنیت شبکه بهره می برند. در این صورت برای اینکه افراد در این شبکه مشارکت داشته باشند برای آنها پاداش در نظر گرفته می شود. در تمامی رمزارزها در ازای تایید و یا استخراج هر بلاک پاداشی به افراد تعلق می گیرد که آن را "پاداش بلاک" می نامند. در برخی از بلاکچین ها نظیر بلاکچین بیت کوین از الگوریتم اثبات کار برای ایجاد امنیت شبکه استفاده می گردد. در این روش پاداش بلاک متعلق به استخراج کنندگانی است که قدرت پردازش دستگاه استخراج خود را به شبکه اختصاص داده اند. پاداش بلاک در بلاکچین هایی که از الگوریتم اثبات سهام استفاده می کنند متعلق به اعتبارسنج هایی است که اقدام به سهام گذاری کوین های خود در شبکه کرده اند. این شیوه در رمزارزهایی نظیر استلار، تزوس و کاردانو به کار رفته است.