بلاکچین تکنولوژی است که این روزها توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. بیت کوین به عنوان با ارزش ترین ارز جهان ماحصل همین تکنولوژی است. بنابراین کسانی که می خواهند بیت کوین و به طور کلی ارز دیجیتال را بشناسند ابتدا باید بلاکچین را به خوبی فهم کنند.
اگر بخواهیم در یک کلام بلاکچین را توضیح دهیم می توانیم اینگونه بگوییم که این تکنولوژی یک نوع شبکه غیر متمرکز است. در واقع بارز ترین ویژگی و البته نقطه تفاوت این شبکه با سایر انواع شبکه های کامپیوتری در همین تمرکززدایی است. اما این تمرکززدایی به چه معنی است؟
احتمالا عنوان " غیر متمرکز " را در مورد ارز دیجیتال بیت کوین و به طور کلی شبکه بلاک چین شنیده باشید اما با مفهوم آن آشنا نباشید. با یک جست و جو در گوگل می توانید با تعاریف نسبتا پیچیده و آکادمیک این مفهوم آشنا شوید. به هر حال بلاکچین یک تکنولوژی به روز محسوب می شود، از این رو نمی توان انتظار داشت که مفاهیم مربوط به آن ساده و قابل فهم باشد. همین موضوع باعث شده است که عملا بسیاری از کاربران نتوانند به طور کامل و دقیق بلاک چین را بشناسند.
ما در این مقاله قصد داریم با ساده ترین زبان ممکن و به دور از هر گونه مفاهیم سخت و پیچیده ریاضی و مهندسی، بلاک چین و مفهوم غیر متمرکز آن را توضیح دهیم. با ما همراه باشید.
بیشتر بخوانید: بلاکچین چیست؟
اینترنت، یک شبکه متمرکز
بزرگان ادبی جهان مانند داستایفسکی معتقد هستند که برای درک مرگ باید ابتدا زندگی را تجربه کرد. از این رو برای درک یک شبکه غیر متمرکز، ابتدا شما باید درک درستی از شبکه متمرکز به دست بیاورید. تا به امروز شما هر نوع شبکه کامپیوتری و اینترنتی که در اطراف خود دیده یا شنیده اید همه و همه به عنوان شبکه متمرکز شناخته می شوند.
بگذارید با یک مثال توضیح دهیم. زمانی که شما به اینترنت متصل می شوید و عبارتی را در گوگل جست و جو می کنید، درخواست شما از مسیر های مختلفی به سرورهای شرکت گوگل می رسد. این سرور اطلاعات مورد نظر شما را پیدا می کند و آن را به شما نشان می دهد. حال اگر شما بخواهید از جیمیل خود استفاده کنید، اطلاعات شما باید از روی سرورهای گوگل بازخوانی شود و به شما نشان داده شود. بنابراین همانطور که می بینید هر اتفاقی که رخ می دهد در نهایت به یک سرور ختم می شود.
این موضوع در همه شبکه های داخلی یا بین المللی وجود دارد. به طور مثال یک سازمان یا شرکت برای برقراری بهتر ارتباطات میان کارمندان خود شبکه داخلی را راه اندازی می کند. زمانی این شبکه شروع به فعالیت می کند که یک سرور در مرکز آن وجود داشته باشد. در واقع سرورها نقش نگهداری اطلاعات و پمپاژ آن به سیستم شبکه هستند.
سرور در شبکه های کامپیوتری و اینترنتی باعث شده است که اطلاعات در یک نقطه متمرکز شود. از این رو به این نوع شبکه ها، شبکه های متمرکز گفته می شود. از مهمترین معایب شبکه های متمرکز این است که یک هکر یا یک خرابکار با رسیدن به سرور مرکزی می تواند به تمامی اطلاعات دسترسی داشته باشد یا کاری کند که شبکه به طور کلی از کار بیفتد. نقطه ضعف دیگر این شبکه ها این است که نهاد ها، شرکت ها یا سازمان های مختلف می توانند این اطلاعات را در اختیار داشته باشند و بر اساس آن کاربران را مدیریت کنند. به نظر شما راه حل برطرف کردن این مشکلات چیست؟ درست است! باید سرور از شبکه حذف شود!
بیشتر بخوانید: بیت کوین چیست؟
بلاکچین، شبکه ای بدون سرور!
همانطور که گفتیم شبکه های متمرکز مانند اینترنت بر اساس تمرکز اطلاعات بر روی سرورها فعالیت می کنند. اگر بخواهیم واقع بین باشیم، همه شبکه هایی که در اطراف ما وجود دارند به یک یا چند سرور وابسته هستند. بنابراین نمی توان سرور را از شبکه کنار گذاشت. از طرف دیگر گفتیم که برای حل مشکلات این شبکه ها باید سرور ها را حذف کرد! و این یعنی یک پارادوکس.
اما بلاک چین توانست این پارادوکس را حل کند. بلاکچین شبکه ای است که برای اولین بار بدون سرور یا بهتر بگوییم بدون عنصر متمرکزی راه اندازی شده است. اما این چطور ممکن است. بگذارید با یک مثال توضیح دهیم.
اگر یک شبکه کامپیوتری را مانند بدن انسان در نظر بگیریم، می توان سرور را قلب این بدن و اطلاعات را مانند خون آن بدانیم. مسلما زمانی این بدن قادر به ادامه حیات است که قلب بتواند خون را در بدن بچرخاند. مسلما نمی توان بدن زنده ای بدون قلب را تصور کرد.
اما حال تصور کنید که امکانی فراهم شده است که هر کدام از اندام های بدن قادر هستند به اندازه توان خود خون را به گردش دربیاورند و آن را اندام دیگری برسانند. بدین ترتیب خون در بدن به جریان می افتد، بدون این که قلبی وجود داشته باشد!
بلاکچین نیز همچنین ایده ای را پیاده کرده است. در واقع هر کدام از کاربران شبکه بلاک چین درست مانند اندام های یک بدن می توانند با در اختیار گذاشتن درصدی از توانایی پردازشگر سیستم خودشان اطلاعات را در شبکه به جریان بیندازند. این اطلاعات بدون این که به سرور یا سیستم متمرکزی وابسته باشد می تواند در شبکه به جریان بیفتد.
مزیت اصلی این داستان در این است که عملا هیچ نهاد یا سازمان یا شرکتی نمی تواند از این اطلاعات استفاده کنند. زیرا این اطلاعات در اختیار یک نود یا یک سرور نیست، پس هیچ خرابکار یا هکری نیز نمی تواند کاری با این شبکه داشته باشد! بلاکچین ثابت کرد که علم می تواند بی نهایت رشد کند!