توسعه دهندگان یک پروژه از طریق عرضه اولیه سکه (ICO) با جذب تعدادی از سرمایه گذاران از سراسر جهان هزینه توسعه پروژه خود را فراهم می کنند. در ادامه می خواهیم به طور کامل با مفهوم ICO در ارز دیجیتال آشنا شویم.
ICO در ارز دیجیتال چیست؟
ICO مخفف عبارت (Initial Coin Offering) است و به طور کلی به روشی گفته می شود که بتوان سرمایه سرمایه داران را برای تهیه بودجه پروژه ای در ارز دیجیتال جذب کرد. در این روش توکن های مربوط به پروژه قبل از راه اندازی پروژه به فروش می رسند.
در ICO در صورت موفقیت پروژه ارزش توکن های آن نیز افزایش می یابد.
افراد شرکت کننده در ICO از طریق سایر ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین یا اتریوم و یا ارزهای فیات مانند دلار یا یورو روی پروژه سرمایه گذاری می کنند. این افراد در مقابل سرمایه خود توکن دریافت می کنند. ICO ها مشابه عرضه اولیه سهام (IPO) در بازار بورس هستند.
بیشتر بخوانید: ارز فیات چیست؟
نحوه خرید عرضه اولیه ارز دیجیتال
معمولا تیم توسعه دهنده یک ارز دیجیتال برای جمع آوری پول از طریق ICO در ابتدا یک وایت پیپر ایجاد می کند. در این وایت پیپر مشخص می شود پروژه در چه زمینه ای است و پس از اتمام آن قادر است چه نیازی را تامین کند؟ مدت زمان کمپین ICO چقدر زمان می برد و چه مقدار پولی برای این پروژه لازم است؟ بنیانگذاران قرار است چه تعداد توکن هایی را نگه داری کنند؟
در مدت زمان برگزاری کمپین، افراد علاقمند و یا حامیان پروژه با پول فیات مانند دلار و یا یورو و ارزهای دیجیتال خود مانند بیت کوین و اتریوم برخی از توکن های پروژه را می خرند. در واقع سکه ها تحت عنوان توکن در اختیار خریداران قرار می گیرند و مشابه سهام یک شرکت در عرضه اولیه سهام به سرمایه گذاران فروخته می شود.
زمانیICO ناموفق خواهد بود که بودجه مورد نیاز پروژه با پولی که جمع آوری شده است تامین نگردد. در این صورت این احتمال وجود دارد که پول سرمایه گذاران به آنها بازگردانده شود. اما در صورت تامین بودجه مورد نیاز، پول جمع آوری شده برای تامین اهداف پروژه مورد استفاده قرار می گیرد.
از آنجا که ICO ها هیچ قانون و ضوابطی ندارند، امکان تنظیم قوانین توسط کمسیون بورس و اوراق بهادار(SEC) وجود دارد. برای مثال شرکت سازنده تلگرام از طریق ICO در سال 2018 و 2019 بودجه ای حدود 1.7 میلیارد دلار جمع آوری کرد. اما به دلیل انجام فعالیت غیرقانونی توسط تیم توسعه از سوی SEC به صورت موقت منع گردید. در مارس سال 2020 طی تشکیل دادگاهی در جنوب نیویورک، تلگرام ملزم به برگرداندن مبلغی حدود 1.2 میلیارد دلار به سرمایه گذاران گردید و 18.5 میلیون دلار جریمه مدنی پرداخت کرد.
بیشتر بخوانید: وایت پیپر در ارز دیجیتال چیست؟
تفاوت عرضه اولیه ارز دیجیتال (ICO) و عرضه عمومی اولیه (IPO)
روش های توسعه و گسترش برای شرکت های سنتی بسیار زیاد است. به عنوان مثال یک شرکت می تواند با شروع یک کار کوچک به اندازه سودی که از آن کسب کرده رشد کند. در این روش ها زمان زیادی برای جمع آوری بودجه مورد نیاز جهت توسعه لازم است. روش دیگر بکارگیری سرمایه گذاران خارجی برای حمایت مالی اولیه است که با واگذاری مقداری از سهام خود بخشی از آن را جبران می کنند. سومین روش فروش سهام از طریق IPO است که سهام شرکت را به صورت عمومی عرضه می کنند تا پول لازم از طریق سرمایه گذران جمع آوری گردد.
IPO ها فقط با سرمایه گذاران در ارتباطن، در حالی که ICO ها با افراد حمایت کننده ای برخورد داشته باشند که فقط مشتاق سرمایه گذاری در پروژه ای جدید هستند. درICO ها تامین کنندگان سرمایه با بازگشت سرمایه خود انگیزه می گیرند. به همین خاطر ICO ها به فروش جمعی نیز شناخته می شوند.
دو تفاوت ساختاری مهم دیگر ICO ها با IPO ها این است که در ICO ها قوانین و مقرراتی وجود ندارد. این به این مفهوم است که هیچ یک از سازمان های دولتی نظیر کمسیون بورس و اوراق بهادار روی آن نظارتی ندارند. بنابراین از آنجا که ICO ها غیرمتمرکز هستند و هیچ قانون و مقرراتی ندارند از نظر ساختار بسیار آزادتر از IPO ها هستند.
بیشتر بخوانید: آشنایی با اصطلاحات و زبان تخصصی ارزهای دیجیتال
مزایا و معایب عرضه اولیه ارز دیجیتال
در IPO یا همان عرضه عمومی اولیه سرمایه گذاران سهام یک شرکت را در ازای سرمایه گذاری در آن دریافت می کنند. اما در ICO هیچ سهمی وجود ندارد. در مقابل شرکت های ارائه دهنده ICO ها بلاک چین معادل یک رمزارز را ارائه می دهند. پرداخت در این روش ها با ارزهای دیجیتالی نظیر بیت کوین و یا اتریوم صورت می گیرد. که در ازای آن مقدار زیادی توکن جدید دریافت خواهند کرد.
سرمایه گذاران قطعا می دانند یک توکن هیچ ارزش ذاتی در مقابل سهام ندارد.
بنابراین سرمایه گذاران ICO تنها به امید موفقیت پروژه و افزایش ارزش توکن های خریداری شده اقدام به سرمایه گذاری می کنند. این مهم ترین مزیت ICO به شمار می رود.
بسیاری از سرمایه گذاران از طریق ICO ها میلیونر شدند. برای مثال در سال 2017 حدود 435 عرضه اولیه رمزارز موفق وجود داشت که هر کدام میانگین حدود 12.7 میلیون دلار کسب درآمد کردند. در نتیجه کل میزان مبلغی که در سال 2017 به دست آمد چیزی معادل 5.6 میلیارد دلار بود. همچنین توکن های خریداری شده توسط سرمایه گذاران حدود 12 برابر سود به همراه داشتند.
با رشد عرضه اولیه رمزارزها در بلاک چین، خطرات و چالش های غیرقابل پیش بینی هم به وجود آمد. در ICO ها کلاهبرداری های زیادی هم ممکن است وجود داشته باشد. مبالغی که با کلاهبرداری در ICO از دست رفته اند هیچ گاه قابل برگشت نیستند.
به دنبال افزایش ناگهانی عرضه اولیه رمزارزها در سال 2017 بانک مرکزی چین با اعلام ممنوع بودن ICO ها، آنها را برای ثبات اقتصاد کشور زیان آور دانست. بنابراین بانک مرکزی چین استفاده از توکن ها را به عنوان ارز ممنوع کرد. و از ارائه خدمات بانک ها به ICO ها جلوگیری کرد. این کار در نهایت منجر به کاهش ارزش بیت کوین و اتریوم شد. علاوه بر بانک ها در سال 2018 گوگل، توییتر و فیس بوک هم تبلیغات عرضه اولیه رمزارزها را ممنوع اعلام کردند.
از آنجا که هیچ تضمینی برای جلوگیری از کلاهبرداری ICO وجود ندارد سرمایه گذاران لازم است:
- با مطالعه وایت پیپرها اطمینان پیدا کنند که تیم توسعه دهنده پروژه باید هدف های خود را از پروژه در آن به وضوح مشخص نمایند.
- تیم توسعه دهنده پروژه را به طور کامل بشناسند.
- کسب اطمینان از مشروعیت و قانونی بودن ICO ها وظیفه سرمایه گذاران است. بنابراین باید به دنبال ضوابط تعیین شده برای ICO ها باشند.
بیشتر بخوانید: ارز دیجیتال چیست؟
در این مطلب با مفهوم ICO یا همان عرضه اولیه ارزهای دیجیتال آشنا شدیم و دریافتیم که به منظور جمع آوری بودجه لازم جهت راه اندازی یک پروژه ارز دیجیتال استفاده می گردد. که در آن به ازای سرمایه تعداد مشخصی توکن به سرمایه گذاران تعلق می گیرد. به منظور خرید ICO سرمایه گذاران باید به طور کامل با فضای ارزهای دیجیتال آشنا شوند. همچنین برای جلوگیری از کلاهبرداری در ICO ها نکات زیادی برای سرمایه گذاران وجود دارد که در این مقاله به آنها اشاره کردیم.