سهام گذاری یا استیکینگ (Staking) در حوزه رمزارزها به مفهوم تخصیص ارزهای دیجیتال به یک شبکه برای دریافت پاداش است. اگر قصد درآمد خوب بدون صرف زمان و انرژی زیاد را دارید می توانید یکی از این روش ها را انتخاب کنید. در ادامه این مطلب به طور دقیق با مفهوم استیکینگ و نحوه انجام آن آشنا خواهید شد.
استیکینگ (Staking) یا سهام گذاری ارز دیجیتال
فعالیتی که از طریق آن کاربر برای افزایش امنیت سیستم های بلاکچینی مبتنی بر الگوریتم اثبات سهام (POS)، دارایی های خود را درون یک کیف پول مخصوص استیک یا قفل می کند استیکینگ یا سهام گذاری نامیده می شود.
در روش اثبات سهام لازم است مشابه عمل ماینینگ رمزارزها، شبکه به اجماع برسد. علاوه بر این کاربرانی که در حفظ شبکه شرکت می کنند را تشویق می کند. در فرآیند اثبات کار (ماینینگ) کاربران برای کمک به ایجاد بلاک باید قدرت سخت افزارهای کامپیوتری خود را در اختیار شبکه قرار دهند. اما در روش اثبات سهام تامین امنیت شبکه با دارایی های کاربران صورت می گیرد.
در الگوریتم اثبات کار مهاجمین به شبکه لازم است از قدرت پردازش بیش از 50% ماینرها را تامین کنند. اما در شیوه اثبات سهام افراد برای حمله به شبکه باید قادر باشند حجم زیادی از توکن ها را خریداری کنند. این کار منجر به افزایش قیمت توکن شده و بنابراین اگر حمله اتفاق بیفتد ارزش دارایی مهاجمین از بین می رود.
در عمل استیکینگ یا سهام گذاری حق اعتبارسنجی تراکنش ها وابسته به تعداد کوین های قفل شده در کیف پول است. علاوه بر اینها مشابه ماینرها، سهام گذارها نیز در صورت ایجاد بلاک جدید یا اضافه کردن یک تراکنش به بلاکچین پاداش کسب می کنند. همچنین پلتفرم های با بلاکچین اثبات سهام دارای مقیاس پذیری بیشتری هستند و سرعت پردازش تراکنش های آنها بسیار بالاتر است.
بیشتر بخوانید: الگوریتم اثبات سهام ارز دیجیتال چیست؟
مزیت های استیکینگ ارز دیجیتال
- سخت افزارهای ماینینگ در اثر گذشت زمان دچار استهلاک شده و ارزش آنها به مرور زمان کم می شود. اما با روش استیکینگ ارزش دارایی ها افزایش می یابد.
- نسبت به دیگر روش ها پایدارتر است.
- پیشگیری از مصرف زیاد انرژی و هزینه بالای برق برای انجام عملیات استخراج
- پیشگیری از خرید و نگهداری قطعات سخت افزاری گران برای انجام فرآیند ماینینگ
- به دست آوردن مقیاس پذیری بیشتر با تولید بلاک های جدید تراکنش ها از طریق سهام گذاری
- محدود نبودن همه چیز به بالا بردن هش ریت
- امکان انتخاب به عنوان یک اعتبارسنج در صورت نگهداری تعداد زیادی رمزارز
معایب استیکینگ ارز دیجیتال
- میزان دریافت سود سالیانه در مقایسه با روش استخراج کم است.
- افزایش قدرت به دلیل دارا بودن سکه های بیشتر که منجر به افزایش خاصیت عدم تمرکز شبکه می شود. کاملا شبیه روش اثبات کار که با افزایش هش ریت، ماینرها قدرت بیشتری کسب می کنند. در اینجا قدرت بیشتر معادل درآمد بالاتر است.
- بالا بودن ریسک نگهداری رمزارزها به صورت آنلاین. به طور مثال در صورت هک شدن یک صرافی ممکن است دارایی شما به سرقت برود.
- فرآیند سهام گذاری منجر به قرار دادن کلید خصوصی تان در اختیار یک واسطه می شود.
بیشتر بخوانید: استخراج یا ماینینگ ارز دیجیتال چیست؟
انواع روش های استیکینگ ارز دیجیتال
فرآیند استیکینگ یا سهام گذاری دارای انواع گوناگونی است:
1. استیکینگ منعطف(Flexible Staking)
در این روش استیک کردن نیازی نیست دارایی ها را قفل کنیم. بنابراین امکان ترید رمزارزها همراه با قفل آنها وجود دارد. این نکته را در نظر داشته باشید که میزان سود دریافتی در این روش نسبت به روش لاکد کمتر است.
2. استیکنیگ قفل شده(Locked Staking)
هولد و نگهداری رمزارزها در یک کیف پول صرافی برای پشتیبانی از یک شبکه بلاکچینی لاکد استیکینگ نام دارد. بنابراین امکان دریافت پاداش تا موقعی که دارایی شما درون کیف پول صرافی قفل شده است وجود دارد. اما اگر تصمیم به برداشت از کیف پول خود کنید فرآیند دریافت پاداش توقف می یابد.
توجه داشته باشید هر کدام از ارزهای دیجیتال دارای مدت زمانی مشخص برای قفل شدن دارایی شان هستند. بنابراین در صورت برداشت دارایی پیش از مدت زمان مشخص شده، شما از حالت استیکینگ خارج می شوید و هیچ پاداشی دریافت نخواهید کرد.
مهم ترین نکات لاکد استیک
- APY
سودهای استیکینگ قفل شده به صورت سالیانه هستند و APY میزان بازده درصدی سود سالیانه را مشخص می کند. بنابراین اگر دارایی ها به صورت ماهیانه قفل شوند، سود بر حسب تعداد ماه های هولد شده میان ماه ها تقسیم می شود. - Duration Day
تعداد روزهایی که یک رمزارز قادر به قفل شده است با این ویژگی مشخص می شود. این تعداد می تواند 15، 30، 60 یا 90 روزه باشد. - Minimum Loced Amount
کمترین تعداد رمزارز لازم برای استیک کردن با این گزینه مشخص می شود. به طور مثال در ارز دیجیتال اتریوم 2.0 لازم است حداقل تعداد 32 واحد کوین برای شروع استیک در اختیار داشته باشید.
3. استیکینگ سرد(Cold Staking)
این نوع استیک کردن در واقع زیر مجموعه استیکینگ قفل شده به شمار می رود. در این روش رمزارزها درون یک کیف پول سرد و بدون هیچ گونه اتصالی به اینترنت ذخیره می گردند. بنابراین در این روش دارایی ها روی کیف پول های سخت افزاری ذخیره می گردند. علاوه بر این تعدادی از بلاکچین ها امکان ذخیره دارایی به صورت آفلاین را فراهم کرده اند. در این شیوه استیک کردن پاداش دریافتی شما تا زمانی خواهد بود که رمزارز مورد نظر خود را درون یک کیف پول سرد هولد کرده و برداشتی از آن نکنید. اما بلافاصله پس از دریافت اولین برداشت دیگر پاداشی دریافت نخواهید کرد. این روش امنیت بالاتری نسبت به دیگر روش های استیک کردن دارد. علاوه بر این استکینگ سرد برای افرادی با سرمایه های بسیار زیاد مناسب است. تراست والت فقط امکان استیک کردن لاکد شده را دارد.
بهترین ارزهای دیجیتال برای استیکینگ
با توجه به اینکه فرآیند سهام گذاری روز به روز محبوبیت بیشتری کسب نموده است در حال حاضر برای کاربرانی که قصد کسب درآمد با دارایی دیجیتال راکد خود را دارند وجود دارد. در ادامه می خواهیم شما را با تعدادی از بزرگ ترین رمزارزهایی که هم اکنون به سهام داران خود پاداش می دهند آشنا کنیم.
- اتریوم 2.0
رمزارز اتریوم 0 از رایج ترین گزینه های سهام گذاری به شمار می رود. زمانی که شما روی اتریوم سرمایه گذاری کنید تبدیل به یکی از اعتبارسنج های این شبکه شده و کمک به رشد این سیستم خواهید کرد.
به منظور شرکت در سهام گذاری اتریوم 2.0 نیاز به حداقل 32 اتر و یک کلاینت شبکه اصلی اتریوم دارید. البته روش دیگر برای سهام گذاری برای کسانی که دارنده 32 اتر نیستند استفاده از صرافی بایننس به عنوان یک سرویس واسطه است. - الگورند(ALGO)
هدف از راه اندازی این پلتفرم انجام پرداخت های بین المللی کم هزینه است. این پلتفرم از الگوریتم اثبات سهام استفاده می کند. لذا تامین امنیت شبکه برعهده سهام گذارانی است که تراکنش ها را پردازش کنند. این پلتفرم برخلاف پلتفرم تزوس از PpoS یا ساز و کار اجماع اثبات سهام خالص بهره می برد.
همچنین استخرهای سهام گذاری الگورند و واسطه ها امکان به اشتراک گذاشتن کوین های بومی الگورند را فراهم می کنند. میزان سود حاصل از سهام گذاری در آنها حدود 5 الی 10 درصد است.
نکته: در نظر داشته باشید هر پلتفرم دارای پاداشی متفاوت است. به طور نمونه میزان بازده سالانه کاربرانی که از پلتفرم بایننس استیکینگ(Binance Staking) استفاده می کنند حدود 8 درصد است. - آیکون(ICX)
بلاکچین کره ای آیکون یک پروژه پیچیده به شمار می رود که یک پلتفرم سهام گذاری راه اندازی کرده است. الگوریتم به کار رفته در این پلتفرم الگوریتم اجماع اثبات سهام نمایندگی شده یا DPoS است. به همین خاطر با پلتفرم های الگورند و تزوس تفاوت هایی دارد.
در این پروژه تعدادی از سهام گذاران به عنوان نماینده دیگر کاربران اقدام به ایجاد بلاک های جدید کرده و تراکنش ها را تایید می کنند. بقیه کاربران نیز کوین های خود را سهام گذاری کرده و از این طریق به نمایندگان رای داده و آنها را انتخاب می کنند.
نام توکن بومی این پلتفرم ICX است و میزان پاداش سالانه برای سهام گذاری در این پلتفرم چیزی بین 6 الی 36 درصد است.
- تزوس(XTZ)
تاریخ راه اندازی این پروژه در ژوئن 2018 بود و توانست با جمع کردن مبلغی بیش از 230 میلیون دلار در عرضه اولیه کوین خود یک هیاهوی بزرگ در حوزه رمزارزها ایجاد کند. این پلتفرم مدلی از اثبات سهام به نا اثبات سهام سیال یا LPoSرا مورد استفاده قرار می دهد.
این پلتفرم دارای یک ارز بومی به نام XTZ بوده و بیکینک(Baking) به عمل سهام گذاری در این پلتفرم گفته می شود. سهام گذاران پلتفرم تزوس بیکر نامیده می شوند و در صورت مشارکت خود در این پلتفرم کوین بومی آن را به عنوان پاداش دریافت می کنند. در طرف مقابل بیکرهایی که در شبکه عملکرد مخرب دارند کشف شده و دارایی های سهام گذاری آنها مصادره می گردد.
تنها زمانی می توانید یک بیکر در این پلتفرم باشید که میزان دارایی شما 8 هزار کوین تزوس باشد و قادر به اجرای یک فول نود تزوس باشید. در حال حاضر خوشبختانه این امکان وجود دارد تا افراد با دارایی تزوس کمتر از طریق استفاده از خدمات شخص ثالث اقدام به اشتراک گذاری مقدار کم کوین های خود به صورت نمایندگی شده در استخرهای سهام گذاری شوند و پاداش عمل بیکینگ را به صورت اشتراکی میان دیگر کاربران استخر سهام گذاری دریافت نمایند. میزان بازده سالانه جهت سهام گذاری تزوس چیزی بین 5 تا 6 درصد است.
بیشتر بخوانید: اتریوم کلاسیک چیست و چه مزیت هایی نسبت به اتریوم دارد؟
بهترین پلتفرم های سهام گذاری ارز دیجیتال
- صرافی ها
تعداد کاربران زیادی در صرافی ها فعال هستند و سهام گذاری می کنند. در واقع آنها از طریق سهام گذاری ارزهای دیجیتال در صرافی ها آن را به قسمتی از بخشی از کسب و کار خود تبدیل کرده اند.
در واقع سهام گذاری در صرافی ها برای معامله گران رمزارزها نیز روشی برای افرایش درآمد و کسب سود به شمار می رود. سهام گذاری در حال حاضر توسط صرافی هایی نظیر بایننس، کوکوین، کراکن و پلونیکس قابل انجام است.
در حال حاضر بایننس به دلیل حجم معاملات بالای خود به عنوان بزرگ ترین صرافی ارز دیجیتال شناخته می شود و اولویت انتخاب بسیاری از سرمایه گذاران محسوب می شود. به همین منظور در تاریخ دسامبر سال 2020 خدمات مربوط به سهام گذاری در صرافی بایننس برای اتریوم 2.0 فعال گردید.
هم اکنون شما قادر به سهام گذاری بیش از 56 رمزارز را در بازه های زمانی 30 ، 60 و 90 روزه دارید. علاوه بر اینها بایننس امکان سهام گذاری کوین های غیرمتمرکز حوزه دیفای نظیر بایننس کوین، بیت کوین، تتر و دای را فراهم کرده است. - کیف پول های نرم افزاری
از جمله کیف پول های نرم افزاریی می توان اپلیکیشن های موبایلی و نرم افزارهای دسکتاپ را نام برد که قادر به ذخیره سازی رمزارزها در بیشتر مواقع به صورت رایگان هستند. نوعی از کیف پول های نرم افزاری خصوصی این امکان را برای کاربران فراهم می کنند تا کنترل کامل دارایی خود را در اختیار داشته باشند. این کار با ذخیره سازی کلید های خصوصی روی موبایل یا کامپیوتر امکان پذیر است.
با این حال به دلیل اینکه این نوع از کیف پول ها دائما به اینترنت متصل هستند امکان هک آنها وجود دارد.
یکی از امکاناتی که کیف پول های نرم افزاری در اختیار کاربران خود قرار می دهند پشتیبانی از سهام گذاری رمزارزهای مبتنی بر اثبات سهام است.
در بسیاری از موارد اکثر رمزارزهای مبتنی بر اثبات سهام یک کیف پول نرم افزاری اختصاصی دارند که دارای امکانات ویژه ای است. به طور مثال کیف پول موبایلی پولکاوالت به منظور سهام گذاری پولکادات و کیف پول دسکتاپ دادلوس امکان سهام گذاری کاردانو را فراهم می کند. همچنین برخی از کیف پول های نرم افزاری چند ارزی این امکان را برای کاربران خود فراهم می کنند تا بتوانند چندین رمزارز را به صورت همزمان سهام گذاری کنند. فرآیند سهام گذاری در این نوع کیف پول ها از طریق راه اندازی یک استخر سهام گذاری یا اجرای یک فول نود امکان پذیر است. اکسودوس، اتمیک و تراست والت از جمله کیف پول های نرم افزازی هستند که امکان سهام گذاری را برای کاربران خود فراهم می کنند.
- کیف پول های سخت افزاری
این روش سهام گذاری به این صورت است که کاربر سهام خود را به صورت آفلاین سهام گذاری (قفل) می کند. در صورت استفاده از کیف پول های سخت افزاری برای این منظور لازم است کوین های سهام گذاری شده در یک بازه زمانی مشخص در همان آدرس روی کیف پول نگهداری شود. زیرا در این روش در صورت جابه جایی کوین ها پاداشی به سهام گذار تعلق نمی گیرد. از جمله کیف پول های سخت افزاری که برای سهام گذاری مورد استفاده قرار می گیرند می توان کول والت اس، لجر، ترزور و... را نام برد.
- دیفای
در حوزه دیفای یا امور مالی غیرمتمرکز مفاهیمی نظیر استخراج نقدینگی یا کشت سود وجود دارد. مفهوم استخراج نقدینگی یعنی وارد کردن نقدینگی به پلتفرم های غیرمتمرکز به این شکل که یک سری افراد داوطلب شده و با سپرده گذاری دارایی های خود درون استخرهای نقدینگی، نقدینگی مورد نیاز پلتفرم های وام دهی و یا صرافی های غیرمتمرکز را تامین می کنند. بنابراین در ازای انجام این کار سود وام یا بخشی از کارمزد معاملات به آنها تعلق می گیرد.
بنابراین اصطلاح "سهام گذاری در دیفای" به روش های مورد استفاده برای سپرده گذاری و کسب سود در پلتفرم های دیفای اشاره می کند.
بیشتر بخوانید: دیفای یا امور مالی غیرمتمرکز چیست؟
جمع بندی
استیکینگ یا سهام گذاری رمزارزها به مفهوم فرآیند قفل کردن دارایی های یک کاربر درون یک کیف پول مخصوص به منظور افزایش امنیت شبکه های بلاکچینی مبتنی بر اثبات سهام اشاره دارد. این فرآیند منجر به دریافت پاداش کاربران می شود. به عبارت دیگر سهام گذاری یا استیکینگ ارز دیجیتال یک روش کم مصرف و جایگزین استخراج ارزهای دیجیتال به شمار می رود. می توان گفت فرآیند سهام گذاری در مقایسه با استخراج رمزارزها از نظر اقتصادی و زیست محیطی کاری سالم تر بوده و هزینه کمتری در بر دارد. به همین خاطر بسیاری از کاربران اقدام به سهام گذاری می کنند. با این وجود لازم است قبل از انجام سهام گذاری در بازار رمزارزها تحقیقات دقیق و کامل انجام داد و برای ورود به این فضا احتیاط کنید.