زی کش یکی از پروژه های دنیای بلاک چین است که به دلیل داشتن قابلیت های منحصر به فرد کاملا متفاوت از دیگر پروژه ها شناخته می شود. در ادامه این مطلب با ارز دیجیتال زی کش، کاربرد و کیف پول های ارز دیجیتال زی کش آشنا خواهید شد.
رمز ارز زی کش
Zcash یک شبکه پرداخت همتا به همتا و غیرمتمرکز است. این ارز دیجیتال همانند بیت کوین تنها محدود به تعداد 21 میلیون واحد است. این ارز با نماد ZEC نمایش داده می شود. برای ساخت این رمزارز از کدهای بیت کوین استفاده شده است.
این ارز دیجیتال نیز همانند بیت کوین دارای شبکه بلاک چین اختصاصی مربوط به خودش است. زی کش مبتنی بر استخراج است. قابلیت انجام تراکنش های خصوصی از مهم ترین قابلیت های ارز دیجیتال زی کش است که آن را از سایر ارزهای دیجیتال نظیر بیت کوین متمایز می کند.
در بیت کوین تراکنش ها کاملا شفاف است اما در زی کش به دلیل خصوصی بودن تراکنش ها، حریم خصوصی در تراکنش ها به طور کامل حفظ می گردد.
در واقع در زی کش تمامی اطلاعات تراکنش ها مخفی می شود. این در حالی است که در بیت کوین شما می توانید یک تراکنش را رهگیری کنید. و یا دارایی های موجود در یک آدرس را به طور کامل مشاهده کنید.
در واقع زی کش مناسب کسانی است که می خواهند اطلاعات تراکنش آنها محرمانه باقی بماند.
بیشتر بخوانید: الگوریتم اثبات کار (POW) چیست؟
تاریخچه پیدایش زی کش
در تاریخ 28 اکتبر سال 2016 ارز دیجیتال زی کش به عنوان فورکی از بیت کوین آغاز به کار کرد. زوکو ویلکاس (Zooko Wilcox) خالق اصلی این ارز دیجیتال است. وی در آغاز کار خودش روی بیت کوین اقدام کرد اما در بیت کوین به دلیل وجود شفافیت تراکنش ها تصمیم به ارائه راهکاری برای انجام تراکنش ها به صورت مخفی برای کاربران شبکه شد. او در کدهای بیت کوین تغییرات بسیار وسیعی انجام داد و زی کش را ایجاد کرد.
نام این پروتکل در ابتدا زیروکوین (Zerocoin) بود اما پس از مدتی نامش را به زیروکش (Zerocash) تغییر داد. در نهایت نام زی کش(Zcash) برای این پروتکل انتخاب شد.
زی کش چگونه کار می کند؟
ارز دیجیتال زی کش همانند بیت کوین بلاک چین مستقل خود را دارد و با الگوریتم اثبات کار (ماینینگ) کار می کند.
در این شبکه تراکنش ها توسط کلیه اعضای شبکه تایید شده و به وسیله ماینرها در بلاک ها قرار می گیرند. با کنار هم قرار گرفتن بلاک ها بلاک چین تشکیل می شود. هر بلاک زی کش مدت زمان 2.5 دقیقه طول می کشد تا ایجاد شود. پاداش هر بلاک زی کش معادل 12.5 واحد زی کش است. بر این اساس می توان گفت هر 2.5 دقیقه تعداد 12.5 واحد زی کش استخراج می شود. پاداش بلاک در زی کش پس از هر 840 هزار بلاک نصف می گردد.
الگوریتم استخراج زی کش متفاوت از بیت کوین است. در بیت کوین برای استخراج از الگوریتم SHA-256 استفاده می گردد. اما الگوریتم مورد استفاده در زی کش Equihash است. به طور کلی می توان گفت بیت کوین و زی کش در بیشتر موارد مشابه هم هستند. اما مهم ترین تفاوت این دو امکان انجام تراکنش های خصوصی در ارز دیجیتال زی کش و همچنین تفاوت الگوریتم استخراج این دو ارز است.
استفاده از روشی به نام اثبات دانایی صفر (zero-knowledge proof) چیزی است که زی کش توانست بر اساس آن تراکنش های مخفی بدون مشخص بودن آدرس فرستنده و گیرنده انجام دهد. در واقع اثبات دانایی صفر روشی در رمزنگاری است که امکان انجام فرآیندها را بدون نیاز به افشای اطلاعات اعضای شبکه فراهم می کند. نام الگوریتم مبتنی بر اثبات دانایی صفر در زی کش zk-SNARKs نام دارد.
بر این اساس در زی کش تراکنش ها کاملا خصوصی و مخفیانه انجام می شود.
دو نوع تراکنش در این شبکه قابل انجام است: تراکنش های معمولی مشابه بیت کوین و تراکنش های خصوصی
شفاف و یا غیرشفاف بودن تراکنش ها بر اساس آدرس های کیف پول مشخص می گردند. آدرس های شفاف با حرف "t" شروع می شوند. اما آدرس های شروع شده با حرف "z" نشان می دهند این آدرس ها مخفی بوده و نمی توان تراکنش های مربوط به این آدرس ها را رهگیری کرد.
سایت رسمی زی کش گفته است به منظور تامین بودجه این شبکه طی مدت 4 سال 10 درصد از پاداش استخراج متعلق به زی کش خواهد بود.
بیشتر بخوانید: ترون چیست و چگونه کار می کند؟
ویژگی های ارز دیجیتال زی کش
مهم ترین ویژگی های ارز دیجیتال زی کش در زیر لیست شده اند:
- امنیت بالا: در ارز دیجیتال زی کش دو نوع تراکنش قابل انجام است. تراکنش معمولی و شفاف مشابه بیت کوین و تراکنش مخفیانه و خصوصی که منجر به مخفی ماندن اطلاعات تراکنش انجام شده می شود و امنیت بسیار بالایی دارد.
- معاملات چند امضایی: تراکنش های چند امضایی در زی کش از نوع تراکنش های شفاف بوده و برای انجام این تراکنش ها لازم است چند نفر آن را تایید کنند.
- کارمزد بسیار پایین: میزان هزینه پرداختی هر تراکنش در زی کش معادل 0.0001 ZEC است.
- نمایش اطلاعات پرداخت: امکان فاش کردن جزئیاتی از معامله توسط فرستنده و یا گیرنده برای اشخاص دیگر وجود دارد.
- انقضای معامله: اگر پس از مدت زمان 50 دقیقه هیچ برداشتی از یک تراکنش صورت نگیرد، آن معامله به طور خودکار لغو گردیده و مالیاتی به آن تراکنش تعلق نمی گیرد.
بیت کوین به عنوان اولین و محبوب ترین رمزارز شناخته شده، اما به دلیل محرمانه نبودن تراکنش ها امن نیست! زی کش با حفظ محرمانگی تراکنش ها می تواند به عنوان جذاب ترین جایگزین بیت کوین محسوب شود.
بیشتر بخوانید: بیت کوین چیست؟
قیمت ارز دیجیتال زی کش
ارز دیجیتال زی کش از زمان عرضه خود در تاریخ 28 اکتبر 2016 تا یک هفته پس از آن به دلیل اینکه تعداد واحد کمی از آن استخراج شد و همچنین مشکلات به وجود آمده در صرافی های پذیرنده قیمت آن چیزی معادل چند برابر قیمت آن زمان بیت کوین بود. قیمت آن در تاریخ 29 اکتبر 2016 معادل 4,290 دلار بود در حالی که بیت کوین با مبلغ 680 دلار معامله می شد. قیمت زی کش پس از حل مشکلات صرافی ها و عرضه بیشتر به شدت کاهش پیدا کرد.
در تاریخ 8 ژانویه سال 2018 قیمت هر واحد زی کش به 870 دلار رسید. بهترین عملکرد زی کش در خصوص قیمت در این تاریخ بود.
خرید ارز زی کش
در صورتی که قصد خرید ارز زی کش را دارید می توانید از طریق سایت های صرافی آنلاین داخلی اقدام نمایید. اما لازم به ذکر است صرافی مورد نظر باید از رمزارز زی کش پشتیبانی کند.
نکته مهم: در صورتی که این رمزارز در صرافی مورد نظر موجود بود قبل از اقدام به خرید از اعتبار صرافی مورد نظر اطمینان حاصل کنید.
و اما آسان ترین روش خرید زی کش به ویژه برای کاربران ایرانی این است که از طریق یکی از سایت های ایرانی معتبر بیت کوین یا اتریوم خریداری کنند و سپس به کمک یکی از صرافی های معتبر خارجی اقدام به تبدیل آن به زی کش کنند.
لیست برخی از صرافی های معتبر زی کش
- بایننس
- کراکن
- پولونیکس
- هیت بی تی سی
- کریپتوپیا
- کوکوین
- بیت فینیکس
- کوین بیس
- کوین بیس پرو
- وبال
- اتورو
- رابین هود
- جمینی
بیشتر بخوانید: آشنایی با انواع صرافی های ارز دیجیتال
نکته مهم: در صورتی که قصد استفاده از صرافی های خارجی را دارید به منظور امنیت بیشتر و جلوگیری از مسدود شدن احتمالی اکانت خود بهتر است از IP ثابت خارج از ایران استفاده کنید.
کیف پول های زی کش
از آنجا که ارز دیجیتال زی کش محبوبیت زیادی بین کاربران کریپتوکارنسی دارد. کیف پول هابی متعدد و زیادی برای نگهداری این رمزارز وجود دارد. اگر به سایت رسمی زی کش مراجعه کنید، می توانید کیف پول های مورد تایید این رمزارز را مشاهده نمایید. در این بخش به معرفی کیف پول هاب رسمی این ارز خواهیم پرداخت.
برخی از بهترین کیف پول های زی کش
- اتمیک
- ترزور
- لجرنانو اس
- جکس
- freewallet
- و...
بیشتر بخوانید: آشنایی با کیف پول ارز دیجیتال و انواع آن
استخراج ارز دیجیتال زی کش
ارز دیجیتال زی کش همانند بیت کوین از طریق عمل ماینینگ یا استخراج به دست می آید. با اضافه شدن بلوک جدید به بلاک چین زی کش یک کوین جدید به نام ZEC تولید می شود. کل فرآیند استخراج این ارز و تولید بلوک جدید مدت زمان 2.5 دقیقه طول می کشد.
روشی که زی کش برای استخراج به کار می برد، پروتکل اثبات کار که همان شیوه اجماع در بیت کوین است. اما چیزی که زی کش را از بیت کوین متمایز می کند استفاده از الگوریتم Equihash در مراحل استخراج است که منجر به بهینه سازی الگوریتم اثبات کار می شود. این الگوریتم یک روش الگوریتم اثبات کار مبتنی بر حافظه سخت افزاری است. این الگوریتم با دستگاه های ASIC آن زمان سازگار نبود.
هدف اصلی طراحی پروتکل Equihash جلوگیری از متمرکز شدن فرآیند استخراج در آینده بود. این شیوه استخراج زی کش برای دستگاه های ماینر تازه کار به عنوان امتیاز محسوب می شد. دلیل آن این بود که رقابت در استخراج ارزهای دیجیتال بسیار سخت و دشوار بود. بنابراین شانس کسب سود ابزارهای معمولی در برابر دستگاه های تخصصی و پیشرفته بسیار کم بود. البته شرکت های تولید کننده دستگاه های اسیک در سال 2018 اولین دستگاه های سازگار با الگوریتم Equihash اکوئی هش را طراحی کردند.
بر این اساس فرآیند استخراج زی کش بسیار کم هزینه و آسان بود و برای این کار نیازی به خرید دستگاه خاص و یا سرمایه اولیه زیادی نداشت. تنها چیزی که در این فرآیند حائز اهمیت بود، به کاربردن میزان حافظه رم نسبتا بالا بود. میزان پاداش استخراج بلوک جدید در زی کش هم اکنون 6.25 ZEC است. این میزان تا سال 2024 به نصف رسیده و معادل 3.12 ZEC خواهد بود.
با توجه به اینکه در حال حاضر رقابت برای استخراج این ارز شدت گرفته، استخراج این ارز به صورت تکی و با ابزارهای غیرحرفه ای سودآوری چندانی نخواهد داشت.
تفاوت بیت کوین و زی کش
در حالت کلی زی کش و بیت کوین تا حدودی مشابه یکدیگر هستند. زیرا ارز دیجیتال زی کش به منظور توسعه خود کمک بسیاری از ساختار بیت کوین گرفته است. در زی کش نیز همانند بیت کوین داده های حاصل از تراکنش به یک بلاک چین عمومی ارسال می گردد.
اما در این میان تفاوت هایی هم بین این دو رمزارز وجود دارد. در زی کش برخلاف بیت کوین شما می توانید معاملاتی را به صورت کاملا محرمانه و از طریق آدرس های محافظت شده انجام دهید.
- در بیت کوین زمان لازم برای ایجاد هر بلاک 10 دقیقه است. اما در زی کش این زمان به 2.5 دقیقه کاهش پیدا کرده است.
- از دیگر تفاوت های این دو رمزارز تاریخ انقضای تراکنش هاست. در صورتی که در زی کش ظرف مدت زمانی معین تراکنش ها توسط اعضا تایید نشود، مبلغ تراکنش به صورت خودکار به حساب برگردانده می شود.
- بلوک های تولید شده در زی کش دو برابر بیت کوین و معادل 2 مگابایت است. در زی کش افزایش ظرفیت هر بلاک به این معنی است که سطح مقیاس پذیری زی کش بدون اینکه امنیت آن به خطر بیفتد افزایش پیدا کرده است و از حداقل پهنای باند استفاده کرده است.
- به منظور تامین حریم خصوصی افراد، زی کش از ZK-SNARK استفاده می کند. این قابلیت امکان انجام تراکنش ها به صورت محرمانه را برای صاحبان این ارز فراهم می کند. این در حالی است که تراکنش های بیت کوین کاملا شفاف صورت گرفته و اطلاعات تراکنش ها برای دیگران قابل مشاهده است.
بیشتر بخوانید: Dapp یا پلتفرم غیرمتمرکز چیست؟
آینده ارز Zcash
آینده ارزهای رمزنگاری شده را نمی توان پیش بینی کرد. اما با این حال می توان به عوامل موثر بر افزایش ارزش یک رمزارز نظیر زی کش فکر کرد. با توجه به اینکه Zcash همکاری هایی با موسسات مالی نظیر JP Morgan داشته که تصمیم به نصب پروتکل Zero-Knowof Proof در پروژه بلاک چین خود داشتند، اعتبار این پروژه افزایش یافته است.
اما با توجه به اینکه امکان انجام معاملات کاملا مخفیانه و ناشناس در Zcash وجود دارد، ممکن است برای انجام فعالیت های مجرمانه مورد استفاده قرار گیرد.
زی کش گزینه View Key را به معاملات خود اضافه کرده است تا از انجام فعالیت های غیرقانونی تا حدی جلوگیری شود. در واقع هر کسی که در این ارز سرمایه گذاری کرده باشد دارای یک View Key اختصاصی است که از طریق آن کل سابقه معاملات انجام شده را می تواند مشاهده کند.
بیشتر بخوانید: استخراج یا ماینینگ در ارز دیجیتال چیست؟
زی کش یکی دیگر از پروژه های بلاک چین غیرمتمرکز همتا به همتا به شمار می رود که مشابه بیت کوین به تعداد 21 میلیون کوین محدود است. این ارز با نماد ZEC نمایش داده می شود. هدف از ارائه این ارز افزایش امنیت و حفظ محرمانگی تراکنش ها و غلبه بر مشکلات امنیتی است. به منظور سرمایه گذاری روی این رمزارز لازم است قبل از اقدام به انجام این کار به بررسی و تحلیل کامل این ارز بپردازید.